Published in TASTE MAGAZINE CYPRUS
Vinea Ardua: Λατινική φράση που σημαίνει απότομη ή ακόμη και
επίπονη άμπελος. Η ονομασία αυτή έρχεται να ...δέσει αφενός με
τις κλίσεις που αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα των
αμπελώνων και αφετέρου με το γεγονός ότι κάθε καλλιεργητική
φροντίδα πραγματοποιείται χειρωνακτικά, χωρίς να υπάρχει η
παραμικρή δυνατότητα εκμηχάνισης, γεγονός που καθιστά τη
διαχείριση των αμπελώνων ιδιαίτερα κοπιαστική και επίπονη.
Δεδομένα που αιτιολογούν τον χαρακτηρισμό τους ως ηρωϊκούς
αμπελώνες παγκόσμιας κληρονομιάς!
Πίσω από την συγκεκριμένη προσπάθεια κρύβονται δύο
άνθρωποι. Ο αμπελουργός – οινοποιός Ευάγγελος Μπακαλέξης
και ο επιχειρηματίας Δανιήλ Αναστάση. Εκ διαμέτρου αντίθετοι
χαρακτήρες και με περίπου 40 χρόνια να τους χωρίζουν,
έλκονται από την αγάπη και τον θαυμασμό για το ιδιαίτερο και
μαγικό terroir του Φαρμακά, συνθέτοντας το σύνολο που είναι
απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου του συγκεκριμένου
εγχειρήματος.
Το οινοποιείο βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μέτρων, ενώ οι
αμπελώνες εκτείνονται μεταξύ 900 – 1200 μέτρων. Τον χειμώνα
η θερμοκρασία πέφτει υπό το μηδέν αρκετές φορές και έχουμε
χιονοπτώσεις. Τους καλοκαιρινούς μήνες έχουμε ηπιότερες
θερμοκρασίες εν συγκρίσει με περιοχές χαμηλότερου
υψομέτρου, καθώς επίσης και αρκετά χαμηλές νυκτερινές
θερμοκρασίες. Από γεωλογικής απόψεως κυριαρχούν οι λάβες
και οι διαβάσες του Οφιολιθικού Συμπλέγματος του Τροόδους.
Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν φαιοχώματα και
πυριτούχα εδάφη. Σχεδόν
στο σύνολό τους οι αμπελώνες είναι φυτεμένοι σε κλίση, η
οποία φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις τις 60 μοίρες. Η σχεδόν
ολοκληρωτική απουσία ξερολιθιών στους παραδοσιακούς
αμπελώνες της περιοχής του Φαρμακά και των γειτονικών
κοινοτήτων είναι μοναδικό χαρακτηριστικό. Κάτι τέτοιο
επηρεάζει τόσο τη στράγγιση των εδαφών, αλλά και την έκθεση
των φυτών στην ηλιακή ακτινοβολία.
Η πρώτη εσοδεία του Vinea Ardua Vineyards είναι αυτή του
2020. Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε για δύο κυρίως λόγους. Πρώτος
λόγος είναι η ανάδειξη της δυναμικής του terroir της περιοχής
του Φαρμακά και των κοινοτήτων πέριξ, μέσω της ιδιαίτερης
έκφρασης τόσο του Μαύρου όσο και του Ξυνιστεριού.
Αφετέρου, επιθυμούμε έντονα να δημιουργηθούν οι συνθήκες
ώστε να διασωθούν όσοι περισσότεροι παραδοσιακοί αιωνόβιοι
αμπελώνες της περιοχής του Φαρμακά, οι οποίοι αποτελούν
τεράστιο κομμάτι της αμπελουργικής ιστορίας της Κύπρου, αλλά
και τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας
γενικότερα.
Λίγα λόγια για τις τρεις ετικέτες που έχουν ήδη κυκλοφορήσει...
Aeoneo (Αιώνιο) επειδή αντιπροσωπεύει τον αμπελώνα που ζει
για πάντα, αλλά έχει ταυτόχρονα και τη δυνατότητα να
ανανεώνεται, παραμένοντας πάντοτε νέος. Ένα κρασί που
εκφράζει τον τόπο που το γέννησε. Η ζύμωση γίνεται σε
παραδοσιακά πήλινα πιθάρια με τους ιθαγενείς ζυμομύκητες. Η
εκχύλιση είναι μακρά και φτάνει τον ένα μήνα. Με χρήση
κάθετου χειροκίνητου πιεστηρίου λαμβάνουμε το κρασί, το
οποίο ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια για περίπου 6 μήνες. Ο οίνος
δεν κολλάρεται ούτε σταθεροποιείται και εμφιαλώνεται
αφιλτράριστος με μικρή προσθήκη θειώδους.
Eteon (Ετεόν) που σημαίνει στα αρχαία ελληνικά ο γνήσιος –
αληθινός και κατ’ επέκταση ο σπάνιος. Το Ξυνιστέρι μας
εντοπίζεται ανάμεσα στο Μαύρο σε μικρό ποσοστό, γι’ αυτό και
είναι σπάνιο. Η μισή ποσότητα του οίνου ζυμώνει σε
παραδοσιακά πιθάρια σε επαφή με τα στέμφυλα για διάστημα
περίπου μίας εβδομάδας, ενώ η υπόλοιπη σε ανοξείδωτη
δεξαμενή. Με την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης τα δύο
μέρη ενώνονται και ωριμάζουν σε δρύινα βαρέλια και σε
ανοξείδωτη δεξαμενή για έξι μήνες. Το κρασί εμφιαλώνεται
ακολλάριστο και ασταθεροποίητο.
Aepys (Αιπύς) που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει απόκρημνος,
γνώρισμα χαρακτηριστικό και κύριο των αμπελώνων του
Φαρμακά. Το μεγαλύτερο ποσοστό του οίνου έχει ζυμώσει σε
ανοξείδωτη δεξαμενή ενώ το υπόλοιπο σε πιθάρια. Μακριές
εκχυλίσεις που φτάνουν τον μήνα και ωρίμανση σε δρύινα
βαρέλια για έξι μήνες.
